Արմեն Հայաստանցի

  • լուսանկարը՝ Նազիկ Արմենակյանի

Երբ սովետը պաշտոնապես փլվեց , 12 տարեկան էի, բայց քանի որ մեր դպրոցում սովետը ոչ պաշտոնապես վաղուց էր փլվել` պիոներիկ չդարձա: Հետո գյուղական ուսուցիչ էի, ընկեր, քաղաքացի ու էլի մի քանի բան: Հիմա, երբհայաստանյան միջին վիճակագրականով կյանքիս կեսն արդեն ապրել եմ, նորից վերապրում եմ առաջին կեսը` սովետի փլվելը, իմ մանկությունն ու պիոներիկ չդառնալս, էլի մի քանի բան հազարամյակների անցման մշուշում կորած իմ սերնդի մասին, որ ուզում եմ պատմել սիրելի ոմանց և ոչ-ատելի բոլոր-բոլորին` ներառյալ նախկին ու ներկա պիոներիկներին:

Բնագրեր

դու ինձ անուն տվեցիր, սիրեցիր, մտար իմ անձավները, որ քարանձավ ես ասում ու նկարեցիր իմ վրա քեզ ու եղնիկ, ու գազան ու որսի տեսարան, եւ դա իմ իսկական դարն...

Զինվորի բերանից կտրած երշիկեղենը, խտացրած կաթը, պահածոները, կարագը, պանիրը, բնական հյութերը «տակից» վաճառվում էին մոտակա ավանի ամենամեծ մթերային խանութում: Որոշ ապրանքների վրայի «ՊՆ» պիտակները գնորդներին չէին կաշկանդում. սպառում էին...

Դպրոցում իրեն ասում էին Ժանգ, բակում`Կլմբոզ, արվեստանոցում` Պեպենիկ:
Գույնն իր անհերության խարանն էր, ամեն մականուն` մի խարազան:

Սկզբում 88-ն էր: Ինքը հոր ուսերին ճոճվող նավավար էր, որովհետև հայրը նավն էր, ու կար ծովը` մարդկային, որ թվում էր անծայրածիր: Ժողովուրդը ծովում էր Ազատության հրապարակում, ուր մով աչքերով...

Աղջկա շորով տղեն ուր էլ գնա, ցերեկային գործ չի ճարի: Հատակն էլ իր բեմն ունի, աչքի ընկնելու ուրիշ ձև չունի: Գիշերային կյանքն աչքերը բացեց: Դու մի աչքով իրեն մի...

Երազ տեսա: Լուսնյակ գիշերով աղբրի մոտ եմ, մի մատ երեխա: Ոտքիս վրայով չիշիկի տաք շիթը հոսում թափվում է աղբրի մեջ: Գիտեմ, որ վատ բան եմ անում, դրանից համ վախում...